Energetische optimalisatie van de Vlaamse glastuinbouw
De stijgende prijzen van gas en elektriciteit dwingen Vlaamse glastuinbouwbedrijven om energetisch rendabel en duurzaam te opereren of dit te handhaven. Op 1 augustus 2023 is het VLAIO LA-traject 'Opti-Energie' van start gegaan voor een periode van vier jaar. In dit project voert het Proefstation voor de Groenteteelt (PSKW), samen met Proefcentrum Hoogstraten (PCH) en het KennisCentrum Energie van Thomas More, onderzoek uit naar de mogelijkheid om 20% energie te besparen in de glastuinbouw. De focus ligt op de teelten van sla hydrocultuur, aardbei en tomaat. Het onderzoek draagt ook bij aan het behalen van de Vlaamse klimaatdoelstellingen met betrekking tot CO2-reductie, zoals vastgesteld in de European Green Deal.
Tegen 2030 staat de Vlaamse landbouw voor de uitdaging om, in lijn met de Europese Green Deal, een reductie van 44% van energetische emissies te realiseren ten opzichte van het referentiejaar 2005. Het behalen van deze ambitieuze klimaatdoelstelling vergt een drieledige aanpak. Enerzijds streven we ernaar op korte termijn energiebesparende teeltmaatregelen te implementeren, terwijl anderzijds de focus ligt op de transitie naar innovatieve technologieën en alternatieve energiebronnen.
Energiebesparing aan de hand van teeltmaatregelen
De praktijkproeven worden uitgevoerd op het Proefstation voor de Groenteteelt en Proefcentrum Hoogstraten. Het Expertisecentrum Energie van Thomas More is in dit project betrokken voor de analyses van energiebesparende technieken en de energetische berekeningen.
In de eerste praktijkproeven testen we een paar teelttechnische ingrepen op het klimaat in de serre, die op korte termijn een noemenswaardige energiebesparing kunnen realiseren. De focus ligt voornamelijk op de verlaging van de stooktemperaturen, aanpassing van lichtintensiteit, sluiten van schermen en het beperken van natuurlijke ventilatie. Deze ingrepen vergen geen extra investering, maar kunnen tijdens perioden met hoge energiekosten een flinke besparing opleveren. De implicaties op productie en kwaliteit worden nauwgezet opgevolgd.
Via innovatieve teelttechnieken op langere termijn energie besparen
Bij het streven naar energiebesparing in de serre ligt de focus vooral op het minimaliseren van belichtings- en stookkosten. Het reduceren van de stookkost is meestal een gevolg van telen met lagere temperatuur en/of minder ventileren. Dit laatste zorgt ervoor dat vocht zich opstapelt in de serre, wat negatief kan zijn voor de verdamping van planten en de kwaliteit van het eindproduct. Daarom richt in dit project zich op innovatieve technieken om de kaslucht te ontvochtigen. Zo moeten telers minder ventileren, wat resulteert in minder warmteverlies in de winter. De onderzochte technieken binnen dit project omvatten verticale ventilatoren, passieve en actieve ontvochtiging, al dan niet in combinatie met dubbele schermen. Deze technieken vragen initieel een investering, maar resulteren in een aanzienlijke energiebesparing. Ook hier worden randvoorwaarden naar kwaliteit en productie opgesteld.
Op zoek naar alternatieve energiebronnen
Tot slot onderzoekt het Opti-Energie project ook duurzame alternatieven voor de energievoorziening in Vlaamse glastuinbouwbedrijven. Hierbij worden haalbaarheidsstudies uitgevoerd op diverse bedrijven, waarbij de mogelijkheden van alternatieve energiebronnen grondig worden doorgerekend. Deze bedrijven dienen als representatieve cases die vertaald worden naar andere gelijkaardige bedrijven. Verschillende technologieën komen aan bod in deze haalbaarheidsstudies, waaronder warmtepompen, windmolens, e-boilers, of zonnepanelen.
Meer info?
